Volume 1

De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert.

  • Pieter van der Aa
Date:
[1706]
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert. Source: Wellcome Collection.

    66/388
    Twedee Scheeps-togt van te zoeken. II Anno 1494. tcn ntjufïen eenige /'om’cr mee naai* Kaftilje te hc= ren. <Dp bit öetigt/beebpu ben tapitein al fïrahé gehangen neemcn / en met be refï te J>cpeep hoeren / nrffcnö paar Begtégebing en onbersoeh bics aan- gaanbe / en 5011b pen naat ben taling om ecnige olirt punne miébaabente fltaffen. JiBaar aïijceuSrï be bdftaffingen 500 flceng niet toaren/ ban 3e toeï briü.mbcn/ 300 lieten 3e egter niet na / bie pem cenen ïjaat toebioegen / be 3eïhe hooi tojceb uit te m reten / en pem te fcpclben. (Dm ban ín alle bee5e toebertoaarbigpeben te hooien / bee pp alle pet Dcfcput en (Do?ïogé-ï>epoeften met alie noobig gereebfcpap / hooi híer «jêcpepen noobig / ín beé iCmmiraalé fcpip ínfcpeepen ; en gaf nauto agt op pet Dolk / op toien pp 3ig niet meer hertrouto- be. 3£it toaé ban pet eerfte (Dproer bie ben ttoee- b?agt ín b’Indiën hertoelite / en ben aanhang han be ttoifr / bie b’Ummiraaï en 3Pne rcié-holgeté / oher 3pne eiffcpingen ín beese Dctocfïen pabben. 5Wé men ban be©er300n Bernard de Piza gehan¬ gen pab / hertoelite bit be gemeïbe 3ameii3toeering tegen ben 3Cmmiraal; maat* bit ín gcfcpnfte gefteit 3pnbe/ toierb ín ïtuth herborgen en ergenö ín eenen poeh han ’t ibcpip geïegt: en al30o aan paare tatpoïnhe iBajefïeiten oher ge3onben. ¿Da bat beese hetoeeginge geftiït toaé / begoot b’ïmmiraal met be befie iBanfcpap / pet 3lanb= fepap Gibao te gaan be30ctaen ; toaat toe pp be 3©erhïieben en be IDerhtuigen / om pet<Doubhan b’larbe af te fepeiben / nehené be materialen tot ben puiébouto entoat men’et noobig mogtpebben mebe nam. ©p hertroh ban methïiegenbe©aen- beïé en iïturerbenben in goebe oibie/500 bat be flaan- be .Crommelé en fïcehenbe trompetten/ booiaïïe b’omleggenbe plaatsen peenen fepaterben/ en qua- ^Ammiwaï lT]en m ^ertrohhen toeber op buébanigen topse/ Landtoéteom haar m kan öe ^ospen bet ^nbiaanen/ om 300 Goudmynen toeï punne goebtoíllígpeíb t’onbersoelien / alé om pen hergeeft te maahen; toantpen ín beese hrpgé= ruftinge 3ienbe / alé mebe punne gemontéerbe Receben/sou 3uïhé be poogfte hertoonberinge ge* hen.lBen hertroh ban han Ifabdia ben ttoaaïfben banlBaart; na bat pp petSSeftietber ¿êtabtaan 3pnen Sfyoeber Diego Kolumbus gdaaten pab / een bapper tbeïman / en begaaft han 300banig cene goebe pebbeïphpeib / en toaaragtig ©ooibeelb ban alle <Beugb. ©p reisbe bué btie mpïen beé öaagé / en quam aan be boet han eenen 25erg bic bestoaarlph te behlimmen toaé. <£n 0(300 be toe- gen ber ^nbiaanen níet ban hïeine paben toaren / 5011b pp be <Draheré onber gelep ban eenige Hi¬ dalgos of tbdïieben / om eenen booggang berg- toaarfé te mahen : toaarom bee3e plaatse / be Doorgang , of el Puerto de los Hidalgos, ge- noemt toierb. <©eé 3^onbetbagé aan be poogte ban ben 23ctg gehïommen / 3agen 5e een groot ©eïb / bat bertoonberlph te befepoutoen toaé/ nabemaaï pet taepentig mpïen begreep / te toeten ttointig of bertig mpïen ban ’t eenë tot pet an= bere einbe uitgeftreht; pet ge3igt baar han toaé soo aangenaam / be ïugt 300 gematigb / en pet Eanb 300 groen en 300 fepoon / bat be tafti- ïiaanen fcpeenentoaarïphineen 3latbé ©arabné te 3pn: ’t geen ben Stmmiraaï noopte be3e pïaaté/ la Vega Roy al te noemen. Ü?p baalben ban toe- ber na be leegte/ en igagten hpf mpïen boo? / bie ín bce3e booigangtodnig bieetcn pabbe / en paffeer- ben boo? heeïe (Debuurfcpappen/ baar 3e 3eer tod Rivier Yaqui, ontfangen toierben. ©erholgen^ guarnen 5e aan ríodeias rene gtoote Bihier / ban b’^Jnbiaanen Yaqui ge= noemt/ bie toeï 300 groot alé b’Ebre ín be boo^ togt ban Tortoze toaé/ en ban ben 2ímmíraal / ei Rio de las Kanas gepeeten toierb / 3ignieterrin= nerenbe / bat pp ín ben eerfïen Cogt / toen pp 3e aan be£ seïfé monb naberbe / Rio del Oro genoémt pabbe / alé PP Monte Chriito paffeecbe. Ep flie= pen gesamentïph aan ben (Deber bee3er flihiet met pet aïïergtootfte genoegen, b’^nbiaanenbiesphan ifabdia mebe gehoert pabben/ gíngen ín be $|ui= 3en ber ^o?pm baar 5P boopoogen / en naarnen toat 3e honben/ alé of ’t punne eigegoebetentoa= rm getoeefï / en 3uïhé met pet grootfte genoegen 12, Komt aan een gebergte door hem Puerto de los Hidalgos ge- heeten. En vervol¬ gens aan de Kanas ge- noemt. ven. Groote ban bie geenen aan toien 5c toehcpooibcn; ban ge= Anr,°149^ ïphen / hepen b’^jnbiaanen ín be becblpfplaatsen ber ítafnitaanen / en namen toat pen in ben 3111 quam/ hoo? bah gdoohcnbe bat men inégelnhé soobanig een gehjuih onber pen pab. Élémen ben holgenben bág beese Bihier ín Kanoos en op ^outhïorten / alé mebe be ^Deceben met booitoaa^ beu gepaffeert toaé / honben 3e naar ectt-eu eei' païf mpï nog een anbere / bic 3p dei’Oro noem- Riv¡cr ben / nabemaaï sp’ct eenige Cioub-<i5reinen hiNicayagua, - honben; be seïhe Bíhíer toaé hp bien 3lanbaavb Jcnaamvan Ni cay agua gepeeten / ín toeïhe bpe fechen hïod= dd0rogc»e' ben; b’cerfïe toaé Buenicum, bie be taftihaanen Rio Seco noemben ; be ttoeebe Koatenicu; en be berbe Cibu, bie seer rph toaren / enseerfuinDouti herfepaften / alé be hoopiaaamfte rphbem han Cibao. ¿|¿)a bat 3P bee3e ilíhíei* gepaffeert toaren / quamense ín een hehoïhte plaatse baar pet mee- renbed ber ^Jntooonberé 3ig ter hïugt hegahen / en bie nog ohecig ín punne puisen toaaren / fïd- eenvoudig- ben heele Bieten en anberruig getoaé hooi punne [ieid.decfr beuren / 3ig inheeïbenbc batsc bué ín heel meer 3e- Laii aarcL herpeib toaren. 3fiïé b’^lmniiraai bec3e punne eem houbígpeíb sag / herboob pp bat men pen geen ïeet 5011 boen / toaat booi pen mibbeï tot hertreh gegehen toierb. |Ben paffeerbe herbet tot aan een anbere Bihiere/ bie om paar hoden friétoater Rio Verde genoemt toierb; toeïhei*é(Deherécnpct omgdegene 3ianb / níet ban 3eet ïehenbige ¿tee^ nen / en han hpnaar eene ronbe gebaante toaren. ^>eé Saturbagé ben hpftíenben han iBaart/ paffeerbe men boo? anbere (Doppen/ aïtoaarb’3|u- tooonberé inégelphé hermeenben seher te snn / ín pet hellen han rieten en anbere ruigte hooi pun¬ ne beuren, ©ethoïgené quam men nog aan eenen anberen 2Serg bie 3P Cibao noemben / betopï men na be ohertogt han be top bee3eé 2$ergé ín pet 3lanbfcpap Cibao homt. (Dm bee3en 23erg te behlimmen / 5011b men br <ü5raberé hooi uít; ooh beeb ben 5tmmíraal han baar eenige iBuiï-eseïé senben / om ben Heeftogt han Ifabdia af te paaien/ nabemaaï 3pn©oïh nog geen besít han eenig 3lanb genomen pab. ¿a bat men ban ben top beé 23ergé behïommen pab / begon men pet geflgte han beese fepoone Btahbé- boutoe te genieten / bie heertig muien aan ieber 5pbe pab. <Dué quam men te Cibao, bat ruuto Komt té 3lanb toaé/ hermengt han poogeen ¿teenagtige Cibao, en 25rrgen / en Cibao genoemt toierb / han Ciba, bat ¿steen betchent; pet ié’er hol han Bíbíerenenb 25eehen/ toaat ín pet <Doub ín oherhïoeb gehon= ben too?b. *Doh ié pet’ec secr todnig fcpabuto= agtig/ betopï pet aatbrph’ec ster bioog ié; uitge* sonbert ín be ïaage plaatsen ¿ïangé be Bihieren : baar ié oherhïoeb han seer pooge ^unboomen/ b’eene han ben anberen afge3onbert / bie geene ©togten hcoitbiengen/ en be latuur peeft 3e 300 tod ín oibie gefcpiht/ bat3e hanherreaïébe<Dïpf^ boomen han Axaraze te Sivilje fepeenen. i^et gantfdje HanbfcpapJé Ster ge5onb/ be Hugtped ^ , Sagt/ öe toateren 3oet en fpn/ en ín soobanig een heiddS luthrehhinge ten minfïen alé Pd ^oningrph han Lands. Portugal. 2fin ieber 25eeh hinb men hïeine <Ü5reintjeé (Doub/ nabemaaï alle pet <Doub han Cibao meefi ^»tof-(©oub ié/ egter too.iben’er somtpbé grooter greinen gehonben. <Doo? alle be loipen bie ben ^mmiraal pafTeerbe / liepen b’Sntooonberé pent te gemoet / mebe biengenbe gefepenhen / Meeftogt / en <0oub ín (Dreinen / bat 30 hergabert pabben / nabemaaï 3P herhaan pabben / bat men’er groote agtingehoojpab. 5^e ïtahiliaanen toaren nog geen agtien mpïen han Ifabdia af/ toen spreebé heeïe Doub HÏÖpnen honben/ ooh eene han ftópet / eene han fpn*©e= meïébïautoe ©ertoe/ en eene han Imbet/bie níet grooter ban bie han ’t ©emeïébïaautotoaé: her- mibé nu pet aarbrph seer bioog en ruto toaé/ m bat be ©eerben ben toeg níet honben geb^uihen / hefloot’er b’ttmmiraaï een flerh ©uié te houtoen / bat tot herseheringe ber ftrugéïieben sou bienen / en om pet 5tanbfrpan te bebtoingen. ©u herhooé pier toe eene pïaaté op eenen 25erg / hu naai han eene