Volume 1
Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero.
- Date:
- 1735
Licence: Public Domain Mark
Credit: Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero. Source: Wellcome Collection.
135/1590 (page 61)
![XLV. [XLVI.] Taleas oleagineas»a9 quas in fcrobe faturus eris, tripedaneas deci¬ dito aa9 diligenterque tradato, ne liber laboret cum dolabis aut fecabis. Quas in femi- nario faturus eris, pedalis facito, eas c fic inferito. Locus bipalio fubadus fiet, [ bene- que d terra tenera * fiet] beneque glutus / fiet. Cum taleam demittes, pede taleam ^op- a, primito. fi parum defcendeth, malleolo bb aut mateola adigito, cauetoque ne librum fcin- das cum adiges. Palo prius locum ne * feceris, quo taleam demittas: fi ita feueris vti1 #et talea, melius w viuet. Taleae vbi trimae funt, tum denique maturae * funt*, vbi li- 3 ber fefe vertet. Si in fcrobibus aut infulcis feres, ternas taleas ponito, eafque diuaricato f. Supra terram, ne plus 1111, digitos i tranfuerfos r emineant ,yf vel oculos* ferito. XLVI. VARIETAS LECTIONIS. [C. XLV.] a) oleaginas a. V. aa)facito Plin. b) & inf. /. B. R. c) easque a. V. d) beneque terra tenera fiet defunt /. /- G. itemque ap. Plinium e)Jim£. I. B, R. f ) glitus fiet W. glittusfiet Pol. i. glutus eiet I.BR. glittusJietPoll.Jiet ora. Plin. g) tum vel tantum a. V. h) defcendit a V. hh) malleo PUh. & itaCate 45,2. i) fi I.l-G. <&PHn. deeft plane l.B.R. 1) vtusJiet Pol. i.ittusJiet Pol. 2. vtilis Jiet a. V. fi ita - talea def. Plin. m) meliusque a. V. n) tibi curae a. V. curae Plin. o) Jint /. / - G. Plin. p) vel oculos ferito inf. l.B.R q) di¬ gitis transuerjis I. /- G. r) transuorfos I. B. R. rr) emineant,gemma, vel oculo feruato /. /- G. Plin. ab Hard. emendatus: ante erat vel oculosferito. s) vel oculos ferito defunt /. B, R. NOTAE VARIORVM. que, vbi noftri pofteriori que omifio legunt, quafi arato eflfet ablatiuus participii, pro quo, vt vidimus, I. B. R. habent aratro. 45, Etiam hoc caput totum habet Plin. 17,18 f. 29, cuius varietatem fupra notauimus. 4j, i Bene (^ve terra tenera S i E T ) Bene haec V. C. omittit, nam glolfema funt, & interpretamenti vice notata in ora libri, ad ifta fequentia verba: beneque glutus Jiet. Plinius quoque 1. c. Locus bipalio fubattusJit beneque glutus. Nam glutus dicebatur tener, mollis, & fubadhis. Hincg/utire, cura cibum prius dentibus molaribus fubigimus , & tenerum mollemque facimus. Feftus: Glutis, ftbattis, leuibus, teneris. Ita legen¬ dum; non glittis, vel glittis, monuit Scaliger, Galliae lumen. Mevrsivs. 45, i Bene qjv e glvtvs siet) Glutus eft tener, mollis & fubadhis, autore Fefto. Glofiae Illdori Gluxglutis, limus tenax, fedgluttus tt geminato, eft pars colli, qua cibi tranfeunt. Inde gluttire pro deuorare, & glutto, gulofus. Perfius fatyra 5. Nec glutto forbere faliuam Mercurialem. POPMA. 45, J P A L O PRIVS LOCVM NE FE¬ CERIS) Ita Stephanus, Gryphius , Commeli- nus, Popma, ediderunt: Ienfonius, Iuntae, Al¬ dus, Gymnicus & Meurfius in notis: palo prius locum, Ji feceris (Brufchius : palo prius locum feceris, reliqua vt Ienfonius) quo taleam demittas, & Jiita feueris, vtilis jiet talea, meliusque viuet. Haec po¬ tior eft le&io, fi extrema membra, vt in illa le- antur. Ab omnibus enim rei rufticae fcriptori- us praeceptum habemus, oleagineas taleas fic efie ponendas, vt iisdem coeli partibus, quibus in arbo¬ re fteterant, obuertantur. C. 5,9 Taleae, inquit, de¬ inde fefqutpedales ferra praecidantur, atque earum plagae vtraqueparte falce leuentur, & rubrica noten¬ tur, vt fic, quemadmodum in arborefeter at ramus, ita parte ima terram,<& cacumine coelum fpettans depona* tur. Ita & Palladius 3,l8: fed maximum beneficium ejl, vt proficiat incremento Ji rubrica partes notentur, quibus obuerfae jiet erunt, & contra eas fimili ratione ponantur. Pofterior quoque aetas inuenit, feli¬ cius prouenire taleas, fi hordei femina fubfternan- tur C. $, 9 Quae (talea ) ait, antequam deponatur, oportebit folum fer obis imum fodere bidentibus, deinde terram aratro fubattam (Ji tamen pinguior erit fumma humus ) immittere, ita hordei femina fubflernere. Palladius Columellam imitatus haec 3, 18 pofteris reliquit: Palo antea deprimente hordei grana fibter- iaciantur. Qui vfus nunc adeo inualuit, vt ipfae mulierculae in deponendis caryophyllis, Iychnidis aut leucoii furculis Milium aut Panicum fpargant. Pontedera. Hic ita diflentiunt Plinius & quaedam editiones, vt ipfa etiam fententia mu¬ tetur. Putauerim tamen meliorem efle Vi&oria- nam Iedlionem, vti prohibeat Catoypato locum prius fieri (quod Plinio eft 17,17 f. 27 palis laxare meatum C. 4,16,3paxillo perforare folum) Nam aperte hoc praecipit, vt talea demittenda ipfa vim omnem ex¬ cipiat. Et fane melius terrae ita applicatur, & te¬ nerius illam ar&iusque noua mater complebitur, quam fi paxillo prius adadlo retra&oque, fauces illae & meatus Ieuigentur, & pori obftruantur, ne ita facile vitalis ille fuccus intrare corticem taleae poflit. 4?, 2 Vti stet t a l e a ) Ita caftiga- ui, cum in veteribus libris, Vtis Jiet talea, feriptum eflet- Nam, quae antea inimpreflis erat, ledlio- nem nullo modo probaui. Alia, quae variaui, ab optimis- fideliflunisque exemplaribus a me fum- pta funt, neque vlla egent confirmatione. VI¬ CTOR I V S. Stat autem talea, cum fummum id eft, quod in arbore fuerat. Plin. 17, 21 f. 35. n.2 Sic vt defeendant, quae proxima arbori fuerint. 4$, 3. Vbi liber sese vertet) H 3 Hardui-](https://iiif.wellcomecollection.org/image/b30550087_0001_0135.jp2/full/800%2C/0/default.jpg)