Volume 1

Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero.

Date:
1735
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero. Source: Wellcome Collection.

    142/1590 (page 68)
    to. Pofiea oleas tempefliuas, vnde minimum olei fieri poterit, eas condito, parcito vti quam diutiflime durent, vbi oleae comefae b erunt, halecem f Sc acetum dato. Oleum da¬ to in menfes vnicuique fextarium i* Salis vnicuique in anno modium fatis eft. LIX. [LX.] Vestimenta a familiae tunicam p. 111, s. faga alternis annis. Quo¬ ties b cuique tunicam aut fagum c dabis, prius veterem accipito, vnde centones fiant. Scul¬ poneas d bonas alternis annis dare oportet. LX. [LXI.] B v b v s cibaria annua a in iuga fingula lupini modios c x x. aut glandis modios c c x l. foeni pondo, idxxd y ocini4', fabae modios x x. viciae modios x x x. Praeterea granatuid videto vti fatis viciae feras. Pabulum cum feres, multas fationes facito. LXI. [LXII.] Q^vid eft agrum bene colere * ? bene arare. Quid fecundum > Arare* tertio*. Stercorare. Qiii oletum faepiflime Sc altiflime c mifcebit, is tenuiffimas radices exarabit, fi male arabit, radices furfum u adibunt % crafliores fient, Sc in radices vires oleae abibunt* (Agrum frumentarium cum ares/, bene dctempefiiue^ ares, fulco vario ne ares) Caetera cultura efl multijm ferere, Sc diligenter eximere femina, Sc per tempus radices quam- v , .. _/tv . , . . , ... pfuri- V ARIETAS LECTIONIS. [C. LVIII.] a) & partito a. V. b) commefae /. B. R. c ) hallecem Pol. [ C. LIX. ] a) alias quadran¬ talia P. b) quotienscunque I.B.R. c)/agam a. V. d) Varro Triptolemum fculponeatum dixit in Serra¬ no: vt apud Nonium in vocabulo : Rurant P. [C. LX. ] a.) fingula inf. I.B.R. b) LXXI. ocymi a. V. c) tantundem,add. I.I-G.punfhim abeft I.B. R. di) gener atim I B. R.Ba. HA.peneratimGr.Gy. deeft pla¬ ne Iuntt [C. LXI.] a) Primum inf. I.I-G. b) Quid tertium ? I.I- G. c) alttjjhnas radices reliquis om. I. B. R. nec ab. Pol. d) fufum P. e) abibunt a V. i) aras a. V. g) tempefliuo Pol. NOTAE VARIORVM. 58 Halecem et acetvm) Halex foeminino genere fignificat falfamentum pifco- fum, a fuo liquamine nondum purgatum: quo ru- ftici & pauperes pro pulmentario vtebantur, ficut & muria. Plinius 9, 17 E iecore eorum halecem ex¬ cogitare prouocauit. Idem 31, 8 Vitium huius efi halex, zmperfeha nec colata faex. Martialis: Capparin <& putri caepas halece natantes. P O P M A. 59 Scvlponeas bonas) Aulimne? binas. Certe apud Apuieium idem mendi relidet Milef. 2 in iftis verbis: Grabatulum meum ajfiflit tnenfula c oenae totius benefias reliquias tolerans: <&* calices boni, iam infufo latice femipleni,folam tempe¬ riem fufiinentes. Corrigo: & calices bini. An, quod magis placet, transpolitis leuiter litteris? Sculponeas ncuas. An bonas y,xr exoyvfv nouas intel- ligi voluit ? Atque hoc paCo eludetur nofter cona¬ tus, quod facile patior. M e VRSIVS. Sculpo¬ neae funt rufticorum & feruorum calceamenta, clauis ferreis confixa Vnde Sculponeatus, indutus fculponeis. Plaut. Calina, Qui quaefo potius quam fculponeas. Varro Serrano, Adfpicio 'Triptolemum fculponeatum. P 0 P M A. Omnes holce Meurfii conatus irritos efle cenfet Io. Frid. Nilantad Bal- duinuin de calceo c. '7. p. 15?. qui bonas explicat ex ligno firmo, non molli vel putrido. Adde Pot- ffieferum de liatu feruorum apud Germ. 1, 4, 2. SCHOET TGENIVS. 60 GRANATVI VIDETO) Granatui feritur, quod non feritur, vt viride pabulum iu- mentorum fubfecetur, fed vt ad granum perue- niat & frugem. T v R n. 6, 23. Praecedit fane de viciae modiis: itaque forte praeftiterit legere propterea, vbi editur praeterea. 60 Mvltas sationes) Diverfis temporibus, vt fuppeditet femper viride ac tenerum. 61,1 Q^v I D EST AGRVM BENE CO¬ LERE ?BENE ARARE) Poftremas duas di¬ ciones eiicio, & feribo : Quid efl primum ? agrum bene colere. Audi Plinium 18, 19 In arando magno¬ pere feruandum efi Catonis oraculum. Quid efi pri¬ mum ? agrum bene colere. Quid fecundu?nl bene ara¬ re &C. M E V R S. 61, i Qv 1 oletvm saepissime) Haec eft vetus leCio. In exculis plura verba leguntur, quae M. Catonis lint, an recentiorum hominum, qui locum hunc fupplere voluerint, affirmare non poflim : nam fuperior fententia valde a Plinio laudatur, atque oraculum appella¬ tur. In Plinii diuerlis codicibus non vno modo legitur. Nos, vt in optimis exemplaribus illam inuenimus, ita illam fcriplimus. ViCTORivs. Quam veterem leCionem vocat ViCorius, & di- uerfam efle ab exculis notat, eam, vt fupra notatum eft, habent etiam editiones primae. . 61,1 Agrvm frvmentarivm) Inclu- limus quaedam vncis, vt non fuo loco polita, liue ab ipfo Catone, feu quis alius oracula eius parum prouide confuit. Apertum enim eft, eum & ante haec verba, & poft illa, de oleti cultura agere. 6j, i Svlco vario ne ARES) Etiam - hoc