Volume 1
Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero.
- Date:
- 1735
Licence: Public Domain Mark
Credit: Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero. Source: Wellcome Collection.
177/1590 (page 103)
!['ergo, macie hifce fuouitatirilibuse latentibus edo /. Item s cultro facito h firuem, & 4 fertum ' vti adfiet. Inde obmoneto. Vbi porcum immolabis, agnum, vitulumque, fic oportet, Eiusque rei ergo mate 1 hifce m fuouitaurilibus immolandis eflo. Nominare vetat Martem *, neque agnum, vitulumque. Si minus in omnes litabit % fic verba conci¬ pito: Mars pater, fi quid tibi iri P illifce fuouitaurilibus ? latentibus, neque fatisfatum efl r, te hifce * fuouitaurilibus piaculo. Si vno, duobusue dubitauerit y, fic verba con¬ cipito : Mars pater, quod tibi illuc z porco, neque fatisfatum a efl, te hoc porco 4 CXLII. [CXLIII.] V i l i c x officia quae funt, quae dominus praecepit a9 ea omnia quae infundo fieri oportet, quaeque emipararique oportet, quomodoque* cibariaveflimenta * familiae dari oportet, eadem vti curet faciatque moneo-, dominoque/ dito audiens fit. Hoc amplius, quomodo vilicam vti oportet, & quomodo eae & imperari oportet h3 vti ad- tientu domini, quae opus funt, parentur, curenturque diligenter. CXLIII, VARIETAS LECTIOttlS. e) folila fi entibus taurilibus I.B.R.folitaurilibus I.l-G. fuouetaurilibusM.P. f) Item e Jio inf./ B.R. g) idemW. h) facito. Inde flruetn lignorum obmouendofacito. Demum vbi omne adfetyfafhim quodfiendum> porcum irmnolabis e agrum circumages. Vitulum fic oportet vouere, cius rei caufa. Ego Mafle Iupiter uoui taurilibus laflentibus immolan¬ dis eflo♦ Vetat facrum quandoque nominare Martem, Agnum fic: Ego Iupiter uoui eflo. Cum flammine in omnis lita¬ bit &c. W. 'i) ferrum I, B R. ferflum M. P0.2. 1) malles I. B. R. m) hifce abeft P. n) matrem I. B. R. 0} litabis a.V. p) in abeft I.B. R. q) q. noui taurilibtu W. folitaurilibus a. V. fuouetaurilibus M. Po. 2» r) eft% neque complacitum, eflo propitius mihi volens, liberisque meis, domo familiaeque meae : illiufce porce vel agni piaculo, quod illuc liberis offero. W. u) te omitt. a. V. x) his a. V. y) dubitauit P. dubitaueris J.I-G, <& inf. /. B. R. z) illic Heru. illoe Popm.2. a) fatisfatum B. R. [C. CXLII .] a) praecipit a. V. ipfa quoque Vi6L exceptis qui praecep/it fcripfere M. Pe. 2. praeceps. P. b) quomodo quae I. B. R. quomod& quaeque 1.1 • G. c) & quae interf. /. /- G. d) veflimenta deeft I. B. R. e) cures facias que /. B. R. f) do- mino P. Domino quae dicet audiens Jis I.B.R, g) eae deeft a.V. h) in inf. a. V* NOTAE VARI0RVM. 141,4 CVLTRO FACITO STRVEM) ItaVV. CC. & ita in tabula marmorea, licet ibi fit St R V E effertis, quod eft erratum fa¬ brile, pro ST R VE ET FERTIS. Feftus : Fer¬ tum genus libi diflum, quod crebrius ad facra fereba- tur, nec fine Jlrue, altero genere libi, quae, qui adfe- rebant, Jlrufertarii appellabantur. V R S I N. de firue, ferto, obmouendo vid. ad 134, 2* 141, 4 VBI PORCAM IMMOLABIS) Scilicet fuouetairrilia his tribus animalibus con- flabant,vid.ad f. 1. Ad fingulortim animalium obla¬ tionem carmen praeferiptum recitari iubet Cato. Sic oportet, dicere nimirum & facere. 141, 4 Nominare vetat Mar¬ tem) In agri luftratione, cum folitaur ilia la¬ tentia fiunt, in immolatione porci porcus nomi¬ natur. Ineftenimineo vis porrigendi, & alioqui porci in deliciis erant Romanis: contra irt ma£ta- tione vituli & agni, nominibus eorum abftinetur. Nam vitulo vis inefi, in agno omen'non nafcendi. Mars quoque etfi Marti Siluano res diuina tum fit, non appellatur, quod belli dvaftitatis fit autor; proinde ita feribit : Nominare Veta Martem, neque agnum vitulum que. TVRN. r,, 14 Huius praece- cepti rationem Turnebus hanc efle arbitratur, quod ifta ftnt inaufpicata nomina, & vt loquitur Horatius, male nominata verba, quae Romani in re diuina facienda religiofe vitabant. Natu Mars belli & vaftitatis eft autof, 111 vitulo vis m- eft, in agno omen non nafcendi. Mihi aliquando irt mentem venit fufpicari agnum vitulumque efte hoftias inferiores, Martis Sc nomine & numine, i deoque nominibus edrum abftineri. Sed nihil af¬ firmo. P o p m A. Primo interpunxi poft eflo: deinde legendum puto vetant r denique miror, qui Martem nominare veteftt, cum in formula feu car¬ mine facrificii fit femel iterumque Mars pater ? ma¬ trem habent quidam, vt vidimus, fedneque hoc ad rem, Licetne audacibus efle nobis, & fufpicari legendum partem ? partes facrificii funt porcUs, agnus, vitulus. Horum vnumquodque fingula. tini nominare inipfo facrificio fas non eft : licet autenl , cum aliquo horum litatum non eft. Dicit partem generatim, porci in enumerandis partibus non facit mentionem, quia huius exemplum iam propofuerat. Quamquam forte nec abfurdum fuerit prC mc-tem , legere porcum. Sed partem to malim, quod facilius ab eo, qui di&antis verba excipit, poteft illi alteri fubftitui. 141, 4 I L L V c PORCO) Lego illoe. Nec obtendat hic aliquis antiquam v pro 0 feri- bendi rationem M E V R S. Porcum modo ex¬ empli caufa proponit, idem de agno & vitulo intelligenduln. 142 Hoc A M P*L I V S ) Locutio frequens Catoni & ab aliis auctoribus etiam vfurpata: Eius viu»](https://iiif.wellcomecollection.org/image/b30550087_0001_0177.jp2/full/800%2C/0/default.jpg)