Volume 1

Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero.

Date:
1735
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius. Quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum. Adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero. Source: Wellcome Collection.

    179/1590 (page 105)
    105 CXLIV. [CXLV.] Oleaivi legendam hoc modo Jocare oportet. Oleam cogito re&e omnem arbitratu dominj, aut quem cufiodem fecerit, aut cui olea venierit O- leamne ftringito, neue verberato iniuflu domini aut cuftodis. Siaduerfus ea quis fecerit, quod ipfe eo b die delegerit, pro eo nemo foluet, neque debebitur. Oleam qui legerint, omnes iuranto c ad dominum, aut ad d cufiodem, fefe oleam non furripuiffe, ne- 2 que quemquamfuo* dolo malo, ea oleitate/ ex fundo L. Manlii. Qui eorum non ita iurauerit^, quod is legerit omne b9 pro eo argentum nemo dabit, neque debebitur* oleam cogi re<fie, fatis dato arbitratu L. Manlii \ Scalae ita vti datae erunt, ita red¬ dito, nifi quae vetufiate fraciae erunt. Si non erunt, reddet aequas l9 aut arbitratu deducetur m. Si quid redemtoris opera domino damni ” datum erit, refoluito. Id $ viri boni arbitratu deducetur. Legulos quot opus erunt 0, praebeto, & firitfio- res P. Si non praebuerit, quanti condudlum erit, aut locatum erit, deducetur (i. tanto minus debebitur. De fundo ligna & oleam ne r deportato* Qui oleam legerit, qui de- portarit in lingulas deportationes f ss u. n *. ii. deducentur, neque id debebitur. Omnem oleam puram y metietur modio oleario, alliduos homines quinquaginta praebe- 4 to, duas partes firicfiorum p praebeto. Ne quis concedat, quo olea legunda & faciunda ca¬ rius locetur, extra, quam fi quem focium impraefentiarum z dixerit. Si quis aduerfiiin ea fece- VAR1ETAS LECTIONIS. [C. CXLIV.] a) vaenierit Heru. b) hodie I. B. R. c) iunto P. d) adabeft I. B. R. e) fub /. B. R. {) oleatate P. g) iurauerint a. V. praeter^Ienf h) omne omitt. a. V. i) Manli P. Sic per totum hoc ca¬ put. 1 )<& quod arbitratu I.B.R. eaeque arbitratu P.K eaeque arbitratus P. 2. m) reducentur P. n) damni abeft I. B. R. o) erit /. B. R. p) fartores a. V. q) & inf. I.I-G. r) non I. B. R. s) deportauerit a. V. t) deportatione P. u) H /. B. R. HS. I.I-G. x) N. omitt. I. B. R. y) paruam lenf, parum B.R. a) in Praefentiarum diuif. Pol. NOTAE V 144, 1 Oleam ne stringito) Plinius 15,3 legem antiqui (limam oliuantibus efle datam fcribit hanc: Oleam neflringito, neue verbe¬ rato. Verum haec non eft lex oliuantium, fed, quod ex contextu adparet, iniufju domini hoc fieri non debebat. Quomodo enim alias vindemian¬ dae fuiflent oliuae ? Sordidae habebatur parcimo¬ niae, exfpe&are, donec deciderent. Stringere & verberare erat prohibitum ; Ergo oliuae mane¬ bant in olea, aut cum damno domini decidebant, tjPlinius in eo commifit, quod, vt iam dixi, verba quaedam neceflario adiicienda omifit. SCHOETTGENivs, Videndus omnino Varro 1, SS,T* 144, 2 Resolvito) Turn. 10, 18 quo¬ ties hic eft refo/uere, legi vult rem foluere autoritate Plauti. Sed idem etiam refo/uere ita dixit Epid. 5,2,16 Et tanto quidem magis putarim locum hic efle huic verbo, quia videtur idem fere fignifica- re, quod retro foluere illi, qui tibi foluerat, folue¬ re certe debebat. Neque tamen de nihilo eft, quod nofter c. »48,2 fecundum fidem cod. Pol. rem foluito habet, vbi alii refoluito. 144,3 Legvlos, q^vot opvs e- R V n T) In antiquis, & frtores, emendam, & Jirirtores. Infra : duas partes Jh illorum praebeto. Aliud efle legere oleam, aliud Jiringere, ex verbi* A R I O R V M. Catonis intelligitur. Fartores appellat, qui Ie«ftam ftridlamue oleam poft dies aliquot faciunt: id eft, oleum ex ea exprimunt. Victor. V. C. habet & fartores. Et re&e: nam facere de oleo proprie veteres dixerunt, vt notum eft. Sic paullo poft: Ne quis concedat 9 quo olea legunda & faciunda carius locetur. Item: Pro ea olea legunda & faciunda nemo dabit, c. 146 Oleae legendae faciendae quaeque locata eft. Iterum: Si emtor legulis fartoribus> qui illic opus fecerint fac. M E V R S. 144, 3 N. i 1.) Hui tantillum! paullofeuerhis agit c. 143, 2 vbi in lingulas fumtiones multa eft SS. N- XL. quod puto verius: & huc quoque re¬ ferendum. 144, 4 D V A S PARTES STRICTO- R v M ) Iterum V. C. fartorum. Absque vetere codice efiet, illud defendi pollet, quia ait initio capitis : Oleam ne flringito neue verberato iniujfu do¬ mini aut cu(Iodis. Quam vetuftiflimam oliuanti¬ bus legem fui fle tradit Plin. 15,3. M e v r s. 144, 4 E X T R A Q^V A M , SI Q^V EM) Exprefllt antiquam formulam in vetuftis Iegibu* vfitatam, vt apparet ex hoc fragmento legis Iu- diciariae, Extra. <^v a m. si o v i d. IN. SATVRAM. FERETVR. VRSINVS. Reliqua fere omnia in hoc capite tanto minus intelligere me fateor, quo minus de re ipfa edoceri in Germania quis poteft. r J44> S