Copy 1, Volume 1

Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis / [Gerard Swieten].

  • Gerard van Swieten
Date:
1745-1772
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis / [Gerard Swieten]. Source: Wellcome Collection.

    48/506 (page 10)
    w IO PROLEGOMENA. $. 8.9. fan itate deviet , &: a qua caufa fadba fuerit illa corporis mutatio , quae morbus dicitur, omni artis molimine cognito nititur, ut hanc caufam tollat: gene¬ rale enim habetur axioma , fublata caufa tolli efferum , Notandum hic quam maxime , fieri pofle , ut ablata morbi caufa , hinc & morbo ipfo, maneant tamen in corpore per morbum praegrefTum mutatae fun&iones: v.g. homo laborat faeva quartana autumnali, repetitis paroxyfmis faepe fic debilitantur folida , fic diflblvuotur fluida, ut nafcatur hydrops; da¬ tur Gortex Peruvianus , fanatur febris, manet hydrops: non tamen inde con¬ cludi pateA, quod fublata morbi caufa » non tollatur effe&us : Gortex enim Peruvianus latentem febris caufam fic domuit, ut febris, efFe&us hujus cau- fae , evanefcat; fed per febrim mutatum fic fuerat corpus , ut hydropicum fle¬ xet , 8c , fublata febre per corticem , caufae illae manent , ex quibus hydrops nc efferus fequitur , debilitas nempe nimia in folidis, nimia difTolucio in 11« quidis * §. 9. llfertur correSo malo fingulari, vel per remedium m j[Sl illud iolummodo agens ; vel auxilio in omnia fimul ae- <qua vi agente * Hanc univerfalem, illam propriam ^ Medelam vocabimus « Duplex modus efl, qwo tollimus morbos, vel enim dire&e in morbos agi¬ mus , non mutato reliquo corpore, vel totum corpus mutando inertem reddi¬ mus vel eliminamus morbum, Quartana purgantibus , vomitoriis , fudoriferis , fruftra tentata , imo per mediam falivationem ( ut vidi ) conflanti typo pergens, tollitur Cortice Pe- ruviano , qui caeceroquin corpus non obfervatur mutare ; vocatur propria $c fpeciflca medela, quia dum febrim tollit, reliquum corpus non mutat * Opium degiutitum in ventriculo haerens doloris fenfum tollit , nec turbat corpus. Forte plura talia latent ad alios morbos remedia , felices Medici, fi novif- fent ! Calculus ex rene in pelvim , indein ureterem delabitur , oritur intolerabl- . Jis dolor , fpafmi abdominales , naufeae , vomitus &c* fi fpecificum cognofc^- ret Medicus remedium , quo folvere poffet impagium calculum , fanaret fla# tim : fed tali auxilio caremus ha&enus . Fomentis , clyfmatibus , venae fe<Sfcao» ne , decoris emollientiifimis mutat totum corpus Medicus, ut Jaxatls & lu¬ bricatis viis expellat hoftem ; haec vocatur generalis medela Haec fere femper agit inducendo alium morbum : dum enim Lue Venerea laborantem homineiti falivatione curat Medicus , facit per menfem & ultra aegrotare ut a diro hoc morbo liberet. Hic imitamur falutaria naturae molimina , quae turbato faepe toto corpore morbofam caufam eliminat* Per afperae arteriae rimam micula panis illabitur , excitat natura per fide¬ les cuflodes nervos tuffim violenti is imam, nec quiefeit haec,, donec edu¬ catur • Hinc aufus fuit concludere Sydenhamus, (r) morbum , quantumlibet e]u$ xaufae humano corpori adverfentur > nihil ejje .aliud, quam naturas aonamen ma- .(c) Pag-3?.