Volume 1
De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert.
- Pieter van der Aa
- Date:
- [1706]
Licence: Public Domain Mark
Credit: De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert. Source: Wellcome Collection.
133/388
![17 G E D A Anno 1500. öergeetjen/ geebenbe hooi reDenen / Dat alle$ hiat / Pp nam / beirSCtnmfraal toegepqorenDe / DíetiDe om pet BolP te betaalen Díe pp ín 5pnebe30Ïötnge picïD ; en Daar hiaaren bagelpp£ Plagten Díe liu ober pem nam. <0eDuurenbe Dee3etpD/begaben 3íg alíe De ïtaflB ïiaanen Díe ín Vega, te Bonao en in anbere Daar ontrent gelegene plaatsen hioonben/ naar St. Do¬ mingo om Den nieubien 25ebeïpebbet te 3ien / en ,i tpDingentian Kaftiljeteontfangen; en Bovadilla Po* f Bovadilla’s menDe om 5e tot pem te teelteen / DeeD afPonDi* .tocicg om gen: Natalie Díe geenen Die begeerben <0ouD te ¿'lokken'Z1S 3aan 3oeften/ níctá aan paare JlBajeiten betaalen ’ 30ttDen / Dan pet eïfDe Deel geDuueenöe twintig ja= ren. l^et 3dfbe DeeD íjp oole afPonDígen boo: pet ticnDen-Deeï / Dat3e toen aan paare JíBajefíeíten í betaaïben; Dat pp gíng betaalen De 3olDpen Díe f men pen loegen£ paace iBajefïeiten fcpuïDig bias? / en Dat pp D’^mmicaal 30uDe nooDsaaPen te bol* Doen alle Díe onDec 3pnen Díenfí loaren; 3uïP£ Dat Doo? Dee3e ïoo^peib / pen Díe op Den aimmiraaï quaïpft genoegt loaren / aÏ30oloeï/ aï£ D’anDeren / en om 3ig aangenaam Pp Bovadiiia te maaPen/ Piagten y Plagten en PefcpuïDingen tegen£ pem m : Dat gepeime naboifcping beroo?3aaPte: 300 Dat/ toen men Pegón De getuigen te pooren/ pet meerenbeeï tegeite pem en 3une 25¿oeDerá getuig* Den; loant gemeenïpP pet eetfie Dat D’ohgeïuPPi* gen ontPaït/ $ De goeDe agtinge / na Dee3e bol* gen D’ongenaaDen. Stïsoo nu D’^mmiraaï ban aïie£ Pecooft hia£; berfyeibe men ten poogfïen 3pne gebjeePen/ en men 3eiDe Dat pp aan aïterïepe teP3e ban míáDaab fcpuïDig hiaq. „ gp befcpul* ,,Wn «DigDen pem met De BaflUaanen quaïpp gepan* tegeid^n » ödt te pePPen / na De beboïPinge ban Ifabeii#, Ammiraal „ DoenDe Doo? gehielb arbeiben / mannen öie 3Í3 ingebragf. „ naaubielpïtó PonDen tmbetpouben / 3onDec pen te „geeben loaar ban 3e betfonben / ’t 3p aan De „¿èterPte/ aan 3pn pui£/ aan Deloinb-enhiater- „molenden aan anDere hierben/ aï£ meDe ín De „ ^terPte ban Vega , Díe Conception genoemt „bia^/ en ín anDere pïaat3en ; Dat De D00D aan „beeïe beroo^aaPtpaD/ ’t 3P Doo^pongec/ floaP* „ peiD en 3iePte/ 5UÏP£ men pen De PenooDigpeDen „ ten ïeben níet beefepaft paD / naar De noob Díe „ieber IpDen moetf; en Dat pp pabbe Doen geeffe* „ len en ontëeren beeïe menfepen om saaPen ban „loeinig belang. Pp boojbeeïD: om een fepe* „pel genomen Pooren ín groote noob/ of omfpp* »51 te gaan 3oePen / na pem te pebPen berïof ge* v biaagt ban 3ulPá te Doen / Dat Daar na geïoocpenD „hiiecD/ PonnenDe Den ponget níet langer DulDen/ „biaar ober pp 3e ter gaïge boembe; 300 Dat’er „beele ten Dien eínbe gepangen loaren /. al£ meDe „ ober nog DiergeïpPe 3aaPen / gantfep ongeregte* „ïpp; Dat pp níet biilbe geboogen Dat menD’§n* „ Diaanen Doopte/ Díe De $?ieger£ en De ïterPeïp* „Pen boo? paDDen 5ulP£ te Doen / nabemaal pp „3eïieber tot ¿§>ïaaben alá Cpiífíenen 3ag; Dat bJSin ö’^»öiaanen onregtbaarDigïpP Den co?log gén hem fc » aanbeeD / en Dat pp’er beele tot ¿ïaaben maaP= lañegeiegt. „te om naar KaPiije te 3enben; Dat pp níet loilbe „toefiaan Dat men naari3ouD groef/ om De rpp= „bommen De£ oiiïanD^ enb’Indiën níet te Doen „ berPmben / op Dat men geenen opfiant berloeP= „te/ om’et 3Í3 meefïer ban te maaPen / en aan „ eenig anbet brillen honing Deel ban te geeben. |Baar Pr baïfcppeib Dee3er aanPlagt ontDePte 3ig eerlang / bermitp; 3pn grootfre oogmerP loaé om rppe JjBpnen t’ontbePPen / en <0ouD ober te 3en* Den / blaar boo? paare iBajefïeiten bergolDen biierbcn / Itiegen^ De Pofien Dooi pem gcmaaPt; naDemaal pu 3ag / Dat alle Díe 3utlte aan ’t Bof uitprooiDen/ geene anDere saaPen PpPiagten / Dan Dat paare JjBajrfïeiten beele onPopen DceDen/ en ’er bieinig booibeel ban te rug Preegen. gjnögz* IpP^ gaben 3e aan Bovadilla Perigt / Dat pp beele geloapenbc ^nbiaaneu pabbe Doen bergaDeren / om pem te bieberpaan/ en ban anDere bijeebpe* Den Díe pp tegen$ De ïtafHïiaanen gepleegt paD. JiBaac onDer alle Dee3e Pïaaget£ / toaren’er geene Díe tot 3pnen lof fpjaPen, <CinDelpP seiöen 3e nog DIEN. l8 ban beele anDere 3aaPen tenlaiienbanDenSCmmi^ Annoii°»* Jn 3Pnc ^?oeberë / Daa? ban pet. meerenbeeï balfcp blaren/ boojonDerPellenbe DatD’HImmiraal cnJPae 25?oeDetuq De noobige gemattgDpeib níet en oeffenDen/ Die 3P m De riegeermgeDerfcafïiliaanen fcpuïDig loaren. bovadilla titmomm fjebbmöe bat b’ammitaal JS* st. Domingo nabtrbt/ liet f)P 3pn Btocbtt Diego Kolumbu» Kolumbus gehangen neemen/ en DeeD pemineene sevanHen Batabel ín D’p3er^ guiten / 3onbec pem reben te2ettCD* geeben/nog uít bielPer bermogenmen 3ulP¿ DeeD/ nog 3elfé 3onber pem te belaften met eenige Pefcpuï^ Diginge/ loaar ober pp 3ig PonDe berantlooo?Den / 3pnbe Dít een oberloelDiginge tegen^ alle bip5eban regten. (Coen nuoóPD’SímmíraalgePomenloaá/ inS!?eIv]>. om bee3en nieubien ^ePieDer / of beeï eer bee5cn d»AnSLt nieubien Ciran te berloeïPomen; bia$ petontpaaï Dat pp pem DeeD/ ban pem infgeïpp^ inD’p3er$te fluicen* guiten/ en ín De ^>terPte te Doen Pebiaaren / biil= lenbe pem níet meer 3im/ nog pem nooit fpieePen/ nog 3elfê geboogen Dat iemanbpem fp?aP. ^ee3e guaaDe DaaD Puiten gebioon birceD en affepouloe* IpP/ bia£ loaarDig ieDer^ meDeDoogen/hanteren Dat een berpeben persoon ín eene 300 poogebiaar^ Digpeib gaanbe / ( aï^ ban ©nDer-ldtoning en aï* too^ algemeen 23ebelpePPer / nebená pet amptban Ammiraal ban DenPreeDenO?caan,Díe pP3ígboo? 300 beel arPeíb^ en gebaar ín Dítge3agbérloorben paD; aï£ Doo? eene 3onberlínge boo¿3íenígpeíD <6oDé/* Díe pem De^ ter eeren ban bekroon ban Kaitiijeen Leon berPooren / en eenen onftergpPen lof ber= loaarbigD paD/) Du^ met 500 beel onmenfcpeïopi peib mtepanbelD biierb. €lDer^ paDDen De %ahb= boogb Kolumbus en Roldan reeD^ 3epien loeber- fpanneïingen gehangen/ ban Die/ Díe nieuhieïpp£ opponben en Díe te Xaragua hap ge3et pabtien / en 3uïP£ ín een gat op De lop3e ban een put ge* maaPt/ 3ulP^ 3P 3e 3ouben Doen pangen / loaar ban Bovadilla Perigt paD ; Derpalben liet pp aan Den Ammiraal 3eggen/ Dat pp 3pnen 25roeDerge* lape/ Dat 3e níet gepangen loierben/ en Dat pp pen DeeD perbiaarbá Pomen ; ’tgeen gefcpieDe/ en Pe* bal pem te Pomen ín breebe en onDer gepoo?3aam* peiD aan De Pebeeïen Díe pem loierben Doo? paare iBajepeiten geDaan / en Dat pp geene PePommer* nipe ín 3pne gebanPenipe te Pellen paD; Dat 3P naar ,, r Kaftilje 3ouben gaan/ en perpellen pet onregt Dat ook^En* men pen DeeD. 5^e HanDboogD te St. Domingo voogd Bai- gePomen 3pnbe/ ontpng ban Bovadilla pet 3eïfDe thoJlomcus ontpaaï/ Dat pp aan Den Ammiraal geDaan paD*wcdcivaait* De/ naDemaal pp pem gebanPeïpP naar De 3elbe Barabeï liet boeren/ albiaar pp ín De 25oepen3ar. Il^a Dat DanD’Bmmiraaï en 3pnetloee25roeDer^ gehangen loaren/ loiïDen Díe geenen Díe meenDen quaïpp gepanbeïb te 3pn/ PpDee3e geïegentpeib5ig te brpmoebiger loreePen. <^n met Dee3e DaaD nog níet genoeg bolbaan 3pnbe / ban 3e met 300 beel fcpanDe onberbruPt te 3ien / punne raaseenp nog te uiten quamen ín pen Doo? bioojDen en gefeprif* ten geDuurigïpP te fcpenDen ; en men berpanDeïDe níet te mín onDer pen en ín punne ©ergaberingen al^ ban eerïoo3en. oBn ’tgeen nog meer te DePlaa* gen bia^/ loaé Dat Die/ Die’er pet meePe gerugt^ ban maaPten / 3uïPe blaren Díe spn DrooD gegee* ten paDDen / en Díe onDer 3P»e be3olDinge PonDen; en Dee5e fcpenber£ loaren 3dfë 300 ontaarb / Dat toen men b’SImmiraal ín De hoepen goot / geene ban pen gebonben biiecDen / Díe eenige agting of me* DelpDen boo? of met pem paDDen / uitge5onberö eene 3?ner ftoP£. D’Ulmmiraaï PeloaarDe 3pne Poepen^ 3eer langen tpD / en begeerbe 3elf^ / Dat men 3e na 3PU D00D ín 3pn «0raf 30U leggen / ter getuigeniffeban De bergelDinge Díe De 3©eerelb aan Díe geenen/ Die’erïeeben/ ín bolDoeninge geeft;en op Dat men 00P belouft loa^ / Dat’er een eenige <0oDt gebonben loierD /Die 3onber berlopt hieïbaa* Den DeeD/en 3uíPá met eene loutere mílDaaDígpeíb/ en Dat’er niet£ biaöDat pem pier inDloaaïenDeeD/ of migeiben Pon re gelooben/ Dat po nog beele be* gunpiger£ paDDe. Beele helperen Dat De mee* ninge paarer iBajePeiten nooit geloeep loa£/ Dat Bovadilla eenige magt of gesag 3oube pebben ora Vine, tañes Pinzón, B De](https://iiif.wellcomecollection.org/image/b30454864_0001_0133.jp2/full/800%2C/0/default.jpg)
