Volume 1
De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert.
- Pieter van der Aa
- Date:
- [1706]
Licence: Public Domain Mark
Credit: De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert. Source: Wellcome Collection.
366/388
![*3 -i 5*18. Jean de Gryalva tot Bevelhebber eenet Vloot aangeftelt. SCHEEPS-TOGT *4 door JEAN DE GRYALVA, van ’t Eiland Cuba ter nader Ontdekking van JU K A T A N, tot aan de Kuil van Nieuw-Spanje, gelukkig agtervolgd, in ’tjaar iji8. Gryalva ver¬ trekt met ce¬ ne Vloot van Cuba oorver¬ der Jukatan 't ontdekken. eïpb men nu ter tpb goebe tpbinge bad toeegenS bet Stand ban Jukatan, bat nieutoeïpbS ontdekt toaS/ toiïde Diego Veiasquez eetlang bee3f onberneeminge agterboïgen. ï^p ban tot 3pn oogmerk met alle bïpt b?te Sebeepen en eene 25?igantpn/ nebenS aïïe benoobigbljeden tot bee3e Cogt/ bet* baatbigt ïjebbenbe / benoembe bp baat toe boo? <©ppet-ï&egtet en aïgemeene 25ebeïbebbet Jean de Gryalva/ eenen jongman ban gtoote boope/ en goebe 5eben; bie upt b’eerfle «Ebeïen ban Cueilar gefpiooten / níet bettoefbe om ban be partpe ban Diego Veiafquez te toee3en 3oob?aJ)PbemalS3pn $eef tot bemriep. 3©ant aïboetoel bP gem ín gee* nen bïoebe befïonb / tjanbeïbe Veiafquez bemegter aïS soobanig eenen- 9Cíá 3ig nu ter 3elbet tpb / Pieter d’AI varado, Francifcus de Montejo en Alonzo d’Avila te St. Jago op Cuba bebonben / (bie’et gegaan toaaren om o* bet eenige 3aaben met ben iöebeïïjebbet te banbe* ïen aï300 3e eenige ^nbíaanen in’t€iïanb be3aten en bat bet jannen ban gtoote agtinge toaren) 300 benoembe bP ben boo? ïtapiteinen bee3et b?ie ^ebeepen/nebenè be 3eïbe ¿§>tuudíeben/bíe reebS met. Francifcus Hernández de Cordua bee3e ontbebbin* ge babben bpgetooont/en gaf aan Antonio d’Ala¬ minos ben tpteï ban Bevelhebber der Stuurlieden. ÉnSgeïnbS öenoemben ïjpboo? JBonfiet-^eer Pc- naiofa ban Segovia geboortig/ en be ©abet Jean Díaz booz liapeliaan en $teeüift-©eer. <©eïpb nu bit Stand booj 3eet gtoot en tpb betugttoaS/ 300 boegbe bp nebenS be Soïdaaten ban Hernández nog beel bomS/ bie ge3amentïpb ttoee Ijonberö en bpf fttpgS-ïmegten uitmaakten, ^p boetben nebenS ben eenige ^jnbiaanen ban Cuba om baat te bie* nen; en na bat’et Bemard Diaz del Caftiiio ban betïjaaït/ (bie 3ig bp Francifcus Hernández , de Gryalva en Cortes bonb;) bebeïSde ben SlafL 25pef ban Jean de Gryalva, 300 beeï <ö5oudaïS 3e bonden / ín te mangelen / en bat 300 men’t oor* beelbe noobig te toee3en om’et eene beboïbinge te boen/ bat 3uïb gefebieben bon/ eet en 3onbet bat bp baat toeboebetqttam. Bartholomeus de las Ca¬ fas, eene 3eet gelooftoaatbigen ¿§>cljtpbet/ (biebe bpjonbetfle 30?ge djoegom aïleS te toeeten/ en een gtoot ©?íenb / en Diego Veiafquez 3cec geneegen toaS /) 3cgt / bat ben toaaten ^flnboub ban ben 3tafi-25?i*f ínljítlb en uitbrubbeïpb gelafie/ geene 25eboïbingete3ulïen boen / maat aïïeenlpb ban 300 beeloBoudS ín te bandelen boojmangelingalamen bonbe / en bat men allertoeegen boaat men aan* guam 3ig breeb3aameïpb gebraagen 30U/ op bat ’et herbonden met be ïfcafmiaanen gemaabt toiet* den* bog Francifcus López de Gomara 3eib gantfeb bettegenbeeï. jean de Gryalva ban 3pne afbaarbiginge ontfan* gen hebbende/ en aïïeSin goebe ©rdet gereed 3Pn* be / beetrok uít be ï|aben banSt Jago op Cuba ben agtfïen ban Hlptil bee5eS ^flaarS 1 yoi 8. $a bat bp be korrS aan be huurlieden gegeeben en <©rdet op ifiB. ontdekt het Eiland bet SSefïiet gefielt bab; liet bp’teetfïelpb aan be Jitoo?d-ïtuh ban Cuba, ín be ï^aben ban Matancas/ ten mnber loopen / ban toeegenS bat’et dertig &afiiliaanenm een reddeloos Scb*P/ nebenS ttoee broutoen / Uiaten aangeland/ tonar ban men ín be ©teedebanbeïmgen ban Cuba getoag bind ge* maakt* bie b’^ubiaaneu gebood babben/ bebal* ben be broutoen en b¿ie bee3et mannen. 5!n öee« 3e $aben bet3o?gben 3e 3ig ban Cazabi en ©arben^/ uít be bjpben Der ïtafliliaanen bie boo? btn be* bioont buieröen. ïlit öee5e ï^aben berttobben 3pn* be/ be3eiïben 3e be ifóaap bah Aguaniguanigo, bie bee3e ban St. Antoni i^/ en in agt dagen berbol* gen^ ontdekten 3t fyet Eiland Cozumei. <£nna* bemaal 3e bjegen^ be Stroom laaget betbieïen/ ban Francifcus Hernández gedaan babde/ en bat bit Eiland 3ig herbet ten duiden flrebte/ 3agen3e CozumeIen een <0ebugte/ en nabp btt 3tlbe eene ï^aben / baat noemt het men Ijtel geene befebuttinge bond. 5i>ee3e plaat^ st. cna. noemden 3e St, Cruz bermit£ 3e op dien dag ont* bekt biietb. Jean de Gryalva begaf et 3ig met een goet gedeelte ban ^oïöaaten te Jtanbe/ en niemand gebonden hebbende / (nabemaal b’^ntooonbet^ be ¿êebee* pen 3ien 3eiïen babben / en fytii 3ulkj> nooit boo?* gekomen 3pnöe) 3p t ontblugt luaten. <©nbertuf* ^n nu bat men na bolk om3ogt/Hiet Gryalva be 3]©ifje bebienen / nademaaï bP 3«t <©ob^bree3enbe/ en ban eenen goeden 3£art bia^. J!Ben bonb ban tbjee 4l5tp3aatD^in een ^bbet-Jlanö met Maiz be* 3aait/ en gelpbbegemeïben Meichioren Juiiaanbe fCaaï be3et Slnbiaanen 3eet bjel betkonben/ 300 ontljaalbe 3e Gryalva biel/ en gaf bm eenige gla* 3e Firaaïeu en spiegeltjes / en 3eibe bat 3e bunnen l^eet 30ubengaaii30élien/ öog3P guarnen níet bie* bet. |Bibïerbjpl 3p ben betbragtende toaren/ quam ’et een jong ©touto:|Benfcb 7 ban eenen goeden opflag beS gelaat^/ bie ín de iCaale ban Jamaica 3eibe/ bat ben Jtahbaatd bee3eS 3lanbS uít btee3e ín’tgebergte gebïugt-toaS; maat bat 3P boo? 313 3eïfS/ (alS be ScbW» bet ütajliïiaanen toeï ben= nenbe/)ben toaS bomen 3ieu; en aÏ300 beeïen bet ©ïooteïingen 3eec bettoonbetb ober bee3e onttnoe* tinge toaren) btoegen 3e toie baat in bit Eiland geboett babde; toaat op 3tbetigt gaf/ bat3eboo? ttoee Sjaaten/ met tien iBannen om te©itlcben/ ban Jamaica betttokken 3pnbe / boo? flopri en be broom op bit <zBilanb Cozumei bethallen toaren/ aïtoaat b’^jnbiaanen baatenmanenaïleb’atibeten geoffert babben. Gryalva ober bee3e ontmoetinge betbeugt/ betbeeïbe 3ig bee3e btoutoeboo?b^mee* ne getroutoe 25oobe te bonnen 3pn/ en 3011b baat om b’3Inboo?lingen beS JtandS te roepen/ toilïen* be Juliaan nog Meichiornierenden/ nitbree3ebat 3e ben agterbieïben. (Cen einde ban ttoee dagen keerdedee3e Qjnbiaanfcbe broutoe toebet/ en 3eibe Laatd.Ei. bat 3e na beele fmeebinge \ ben níet babde bonnen ieders v«- betoeegen om ín bunne bui3en te bomen; 3uïkS bat 1 Gryalva 3ienbe bat bp 3pn tpb betloo?/ 3ig toebet infebeepte/ en boerde dee3e Sabiaaninne met 3ig en 1 aanroe-](https://iiif.wellcomecollection.org/image/b30454864_0001_0366.jp2/full/800%2C/0/default.jpg)