Volume 1

De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert.

  • Pieter van der Aa
Date:
[1706]
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: De gedenkwaardige en al-om beroemde voyagien der Spanjaarden na West-Indiën ... / Voor desen ten deele versamelt en in't Hoogduyts uytgegeeven door J.L. Gottfried [i.e. J.P. Abelin], maar nu volkomen, gelijk deselve door A. de Herrera uyt de egte hand-schriften der reysigers beschreven zijn ... uytgevoert. Source: Wellcome Collection.

    380/388
    i *i8. inégdpfté ben ïiaftiliaanen %eeftogt en eenige 5|u» - Voeeïen; alé mebc 3eer blinftende ftopere bpïen / tod* De Kam- eftiben Der Ijcgten befcbilberttoaren. 3£e&afli= kopie Bykn ïiaanen 3»3 berbeeïdenöe bee3e bpïen ban jtegt «Bonb bejroogen. te toe3en / ontfïngen’er omtrent 3eé tjonberb ban in mangdinge booz Ijunue beu3dingen/ en b’3¡nbí=: aanen 30uben ïjen nog beeï meer baar ban booten ïjebben / Dmftenbe bat 3e be ïtafïiïiaanen bué be=; tnoogen ïjabben. <©nber anberen toaé'er eenen ¿oíbaat Barthoiomeus Pardo genoemt/ bie ín ee= nen iCempeï quam/ bie ín ’t ©db gelegen toaé/ toaar uít bP ban be gom bragt / toaac ban 3ig b’^nbiaanen ín ’t betoíerooften bebíenen / bie 5P Co¬ pal noemen/ ?pnbe be 3eïbe toaar ban toe bier boa* ren gefprooben öebben / en be fóafïiliaanen Anime noemben / geebenbe eenen 3eet goeben reuft. ï)p nam ooit met 3ig be meffenban ftcifïeenen /toaar mebe 3e ljunne «©fferingen beeben / enbemenfdjen lebenbig be 23o?fï openden boo? Igmm Afgoden / en b?agt 3e bp ben aïgemeenen 25ebdïjcbbet/ na bat bP eetfleïpft bee3e Wgobenban 3diere bangen* be oojflcrfdé en anberebingen berooft babde/ toaar aan gebenïtpenningen ïjingen / nebeng eenige <0ou= be Croonen baar banaïleétertoaardebantnegen* tig Pezosuitmaaften fton. <&ogal300 bee3en Jboï* baat bit níet geïjeim bouben bon/ jondee dat Gry¬ alva tjet getoaar toierb/ deed bP bera’ttoeberonts neemen. ^Cl300 egter bien ¿Soldaat ban goeben éui5etoaé/ 300 fdjonböem Gryalva 3uïï$/ opj boojbeede ban beben ban aati5ien / onbee beding / ¡ bat bp’ee ïjet bpfbe ban aan ben ïtoning betaalde. Bemard Diaz 3cgt / datbpbe berboïginge bet blie* gen onttopbenbe/ 3Í3 in3eber <©ebedr-©uié begaf/ en bat geïpb ban Cuba bertrebbenbe/ get gerugt liep bat men ter beboïbinge uitging/ bP onder an= bete bet 3aab ban ©¿anjen met3ig genomen tjab/ en bet aïbaar saaibe / op bat bet boo?tfp?uiten mogt; en bat bit 3ebert eenige ^aarenfeboone ©janjeboo* boo?tgeb?agt babde/ 3?nbe bee3e d’eerflen/ bié’et Gryaivaas ^,*euw Spanje gebonden toierben. $a batban in Cuba* an- bee3e ©loot ban baar berttoftften toaé / quam 3e geland. toeber ín bpf-enbeettig dagen te Cuba aan te ïaijden/, mebeboerenbe bier bui3enb Pezos ín ©outr/ be* ïjaïben toafeJPieter d’Al varado gebjagt babde; en; toat be ftopere bpïen aanbeïangbe / toanneee 3e quamen om’er ïjet bpfbe ban te beteftenen / (den* ïtenbe bat 3e ban ©oud toaren) 300 bebonben 3P 3e ben toeft onbertoo?peu te toeesen / toeébaïben : 3ig bede bebioogen bonden. ©etboïgenéquamen 3e ín be ©aben las Matanzas, altoaar men een 55nef ban Velasquez bonb/ bieojbreaan Gryalva gaf/ om eerlang te St. Jago te komen, enaanden Volke zeide zig te vervaardigen, of die reeds vaar- dig waren, om weder ter bevolkingetekeeren, en dat dan die geenen die’er wederkeeren wilden, hy bezorgde dat ze in zekere huizen aldaar te vertoe¬ ven hadden. Gryalva Dee5en 23rief ontfangm hebbende / be* bïptigbe 3ig om te St. Jago te bomen / altoaar be ttoeebe ©loot teedé baarbig toaé / en 3ienbe bat word van -Veiafqucz ïjem toegené be gdeben ongemaftften níet Stlunftie- 3eer gunftig ontflng/maat bat ppintegenbedtiem ïyk ontfan- ut et Ijarbe toooiden bejegenbe; en Gryalva (anber- gen. 3in^ een man 3pnbe / bie 3pne aanbebeeïinge níet te boben ftreefbe/ geïpb ïjp toen 00b ín agt geno* men ïjab / om geene beboïbinge te toiïïen boen/ aïïjoetod bit ïjem boojbeeliger 50ube getoeefï 3pn/ alé 3onbe b’eenigfïe bergenoeginge Voaarban men 3íg bebíenen bon /) 3dbe gemJ bat 3pne gegooi3aam= ïjeib 300banig eenequaabeontmoetinge nietenber- bienbe. nu Veiaiquez eeneanbete ©loot aangebam gen gabbe te berbaarbigen / en bat ïjp gebuutig= ïpb berigt ontfangen gab ban aïleéVoat beboobge ín b’eetfie OBntbebbingegebonben babben/3ootoa= cen reebé tien ^cljepen bp-een gebtagt/ toaar om bet begreepen bie ban Gryalva. «Sm nu bee3ebe* boïbinge naaubeuriger en met meetbet gronb te boen / 300 30nb ïjp Jeande Salfedona Hifpaniola om baar toe berïof banbe ©abet£©íronímíaanen te bet3oeben / nebené eenige proeben ban bingen bie mm ban baar retf$ obergebragt öaböe. 3onb (n^gelpb^ na Kaiïiije 5pnen ïtapelïaan Be- I5,»8 nito Martin , met een berigt bat 3eet omfïanbig ban . f . Dee3e <©ntbdihmge. ï)anbelbe / nebené eenige fiub= h3t in Kqaftll. hen «íBoub^ en anberebreembigbeben/om3pn3eg= jc wegens gen te meet te bebefligen / en mebe om aan ben ütoning te ber3oeben/ ban ïjem eenige gunflen en r/gc ge =ven. boo?beelen meer / boo? 3pne groote en lang geoef- £- fenbe bienfien te betop3en ; 3ulbé ï>p nu eene be- quaame gelegeutgeib 3ogt / om allertoegen toaar men <©utbefc&íngen beeb / bebolftingen te boen. <0dpït ïjp onbectuffen allen bïpt aanVoenbe ombee- 3e ttoeebe ©loot te berbaarbigen / toaar aan öp , reebé ttoíntíg buí3enb Duhaaten te ftofï geïegt pab^ zockytvBear,¡. be / 300 toiïbe gp.baar af Baltazar Bermudez ban hazar Bermu- Cueiiar gebooïtfg /get bellier opbraagen/ nabim deztotBcvei- ïjp 3pnen Jtanbégenoot toaé ; en bet3ogt Öembit^^ ccnet ’t aahbaarben / 3eggenbe / bat toat ïjp beé beeb vioor. ïjem aangenaam toe5en 3011/ en bat pp ïjem baat toe berïioo^ /bermib^ ïjp ïjem 5etr beeï agte. j]Baar p¡e zulks Bermudez, bie 3pne gebagten ïjooger befïe/ en3igafílalt• iet^ groots beïoofbe / toee^ juïb^ban beïjanb/ of om bat ïjp boo?toaarben£ beoogt ïjab/bieVe- ïafquez onaangenaam gebonben ïjabbe / be£ ïjp 3ig bertoambe; en geïpb ïjp ïjaafrigban <©eefl toa$f 300 ont3dbe ïjp ïjem 3pne tegentooojbigïjeib/ met garbe en fïebelige toooiben. ©cibolgenl op ^et* 30onen benbenbe / aan toien ïjp ’t geïeibe bee3er ©loot geeben bonbe / 500 bragt bP 3ig rgter nog tot geen befïuit / nabemaal -nog aan Antoni Velafquez Borrego en aan Berftard Velafquez 3ps ne 25ïoebbrienben bagt. Coenmaaïé ïjabbe ïjp’er tot é’ïtoningé ^cïjatbetoaarber bce3el €iïanbé/ Amador de Lares, ban Burgos geboortig/ een ïif= tig man/ bog bie nog leesen nog fcïjjpben ftonbe/ aïïjoetoeï 3?ne boo?3igtigïjeib en beïjenbigïjeib bee* 3e gebeeeben té boben fïreefben of ten minfïen ge» noegsaam boïbeebm; en níet tegenfïaanbe ïjp ban eetie laage gehalte toaé / 500 ïjab gp nogtan^ ¿Scbermmeefler ban ben <ö5root-23ebdbebber ge» toeefl/ en ïjab 3uïbé bede ^aaren agtetboïgénbe ín Italiën geoeffenb. Ferdinand Cortes, $ie níet minbet litfig ban bP toa^ / beeb mebe aïïe£ toat ïjp fconbe./ om 3pne brienbfcbap te getoiniien / toeé- gaïben beeïen geloofden bat 3t te booten 3uïft^ge» 3amentïpftbefïemb babben/ en bat bee3e ober-eem ftomfï toas ten bien op3igte gemaabt / op bat 3z' onber bnn beibeii berbeeïen 30uben / toat Cortes op 3pnen (Cogt getoon. <©elpïl Diego Velafquez, met Amador de Larez alé ítoníngé “JCmptenaaren toegené be 3aaïtm ber ©loot/ en anberebe3igbröenbetbefïiecbeé ïanbé/ gemeen3aam omging / 300 bieïö bp bp bnn aan / geïjoïpen boo? ben ^Bebeimfcgjpbcr Andries de Duero bie inégdpïté eenen brienb ban Cortes toaé/ om bit ^Cïnpt aan Ferdinand Cortes te gee* ben. <©eïpïl nu Velafquez Amador de Larez 3eet tod ïtenbe/ 30a ïeefbe bp ooft metbemingoetbec» flanb en agtinge. ^og alé bie geenen bie gemee» ndpft raab geeberé 3pn/ ín geloobebp bie geenen bie Den raab ontfangt/ too?bm aangenomen/ en alé 3P’rr biftmaaïéopb’eeneof anbere top3e belang in btnben / 300 DefHeren 3e btt befluit ber 3aaften ten eínbe alé 3P toenfebm / geïpft be ppï bie na ’tbodtoit getroffen too?D; bué trof ooft Amador de Larez bet einbe/ toaar na bP beftcerig toaé/ na* bemaal Velafquez befioot brt beftier bee3er ©loot aan Ferdinand Cortes op te braagen/ toaar toebp v, r ttoíntíg bui3enb buftaten te ftofï gelegt babbe. én bcnSit h«cz geïpft Cortes ruftig en boogmoebig toaé/ en bat befti«dccza ïjp een ieber na 3pne geneigtbeib toifï te bandelen; Y10,?aan. toaar bp quam bat gp Öet ampt ban <©nber-2$e* coSJte bdljebber reebé gebanbgaafb pad-/ 5uïfté beeï ten <^«1. 3pnen booineemm beguiifïigöe/ en toift ooft 3eer tod boo? 3?ne gefcbifttbeib 3ig aangenaam te maa= ften / en bp be &dlbaaten bem te boen agten / bie be* fielt toaren om Öee5cn togt en b’ontbeftftinge te boen ber3eïïen/ toaar ober bP ber3oefter toaé/ bie níet getoiïïiglpft en gefebiebe/ ban onber be boopé ban ©pftbommen te berftrpgen. Eüïfté ban bat bp met ttoee bui3enb ïtafiiïiaanen 3ig gereed te ber» treftften bonö/ en níet met bier bui5enb geïuft eeni* gm mdben. $p begon 3ig bué in fïaat te fïeïïeu/ en